.        .     .

25 augustus 2023: De wolf in Nederland
In samenwerking met ANP en LocalFocus hebben we aan ons panel gevraagd of de wolf wat hen betreft nog thuishoort in Nederland. Hieruit blijkt dat het aantal tegenstanders van de wolf toeneemt. Vooral in provincies waar de wolf voorkomt, zijn meer mensen tegen het dier zoals in Drenthe en Friesland. In de provincie Utrecht is de wolf het meest welkom, maar ook daar neemt het aantal tegenstanders toe. 

Dit biljkt uit een enquete waarin aan 9100 respondenten de stelling "de wolf hoort wat mij betreft thuis in Nederland" is voorgelegd. Meer informatie kunt u vinden in het artikel van RTV Drenthe.

24 mei 2023: Dreiging-en kansenhiërarchie 
In samenwerking met Instituut Clingendael vroegen we onze respondenten hoe zij aankijken tegen een aantal geo-politieke ontwikkelingen. Denk daarbij aan de gevolgen van de inval in Oekraïne, maar ook klimaatverandering en toenemende migratiestromen. Welke trends vinden Nederlanders bedreigend of juist hoopgevend voor de veiligheid en brede welvaart in Nederland en Europa? 

Benieuwd naar de resultaten, bekijk hier de webpagina van Instituut Clingendael

24 maart 2023: Afschaffen rente op studieleningen
In samenwerking met ANP en LocalFocus heeft Kiesokompas onderzoek gedaan naar wat Nederlanders vinden van de rente op studieleningen. Begin dit jaar verhoogde het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap namelijk de rente op studieleningen. Daarmee is het voor het eerst sinds 2016 dat de rente op de studieschuld hoger dan 0 is. Uit een enquete onder bijna 5000 respondenten blijkt dat ruim zes op de tien Nederlanders voorstander is van het afschaffen van de rente op studieleningen. Van de respondenten in de leeftijd van 18 tot 34 jaar, gaf bijna acht op de tien aan terug te willen naar 'gratis lenen.' Ook onder alle andere leeftijdsgroepen is er een meederheid voor het afschaffen van de rente. 

20 maart 2023: Onderzoek Provinciale Statenverkiezingen 2023
Op 15 maart waren de Provinciale Statenverkiezingen. Samen met de regionale omroepen hebben we een Kieskompas in alle twaalf de provincies ontwikkeld zodat kiezers zich betrouwbaar en onafhankelijk konden informeren bij hun stemkeuze. Daarnaast leverde het Kieskompas een schat aan data op. Miljoenen kiesgerechtigden geven aan wat zij denken over de belangrijke landelijke en regionale thema’s waardoor we een goed beeld hebben over de mate van verdeeldheid op deze thema’s. Verder bleek dit een uitgelezen kans om te onderzoeken of de mening van de achterban van een politieke partij ook overeenkomst met die betreffende partij.

RTV Drenthe - BBB-stemmers op slechts paar punten oneens met standpunten van de partij

RTV Utrecht - Nog 1 rondje Kieskompas: asielzoekers vaker welkom bij stedelingen, partij en achterban BBB niet altijd op 1 lijn

NH Nieuws - Deelnemers stemhulp Kieskompas: strengere eisen voor Tata Steel, ook al kost dat banen

RTV Drenthe - Grote meerderheid voor openhouden van Groningen Airport Eelde

NOS - Een nieuwe stad in Flevoland? Er is nog amper draagvlak voor Eemvallei Stad

RTV Noord - Kieskompas Groningen is miniversie van Nederland, behalve als het om windmolens gaat

Omroep Brabant - BBB-kiezer wil minder asielzoekers en arbeidsmigranten, partij veel milder

Omrop Fryslan - Links en rechts willen weidevogels beschermen, maar zijn verdeeld over aanpak

Verschillen GroenLinks en PvdA in de regio
In aanloop naar de verkiezingen gaven GroenLinks en PvdA aan als één fractie verder te gaan in de Eerste Kamer. Aan de hand van onze stellingen onderzochten we of er ook in de provincies zoveel overeenkomsten bestaan tussen de partijen.

NOS - Directeur Kieskompas: verschillen tussen PvdA en GroenLinks opmerkelijk

Trouw- PvdA en GroenLinks samen in de Eerste Kamer, maar op provinciaal niveau zijn er nog grote verschillen

Omroep Zeeland - Zeeuwse PvdA/GL: GroenLinks-kiezer kan zich beter vinden in partijprogramma dan PvdA kiezer

Politiek vertrouwen in stad en op platteland
In opdracht van Trouw onderzochten we hoeveel vertrouwen burgers hebben in de politiek met de verkiezingen voor de deur. Daaruit blijkt dat “hoe verder mensen van de Randstad wonen, hoe meer zij zich vergeten voelen door de politiek. Deze onvrede speelt niet alleen op het platteland, ze leeft ook sterk in sommige grote steden en plaatselijk ín de Randstad.”

10 maart 2023: Onderzoek verdwijnen buslijnen en gemeentefusies
Kieskompas en ANP hebben onderzocht hoe Nederlanders denken over een aantal thema’s in het kader van de Provinciale Statenverkiezingen. Het onderzoek is uitgevoerd tussen 24 februari en 6 maart, en werd ingevuld door een representatieve groep van ruim 2400 Nederlanders.

Verdwijnen buslijnen
Uit eerder onderzoek blijkt dat de afgelopen vijf jaar een groot aantal bushaltes zijn verdwenen. Uit de enquête blijkt dat negen op de tien het (helemaal) niet eens is met het verdwijnen va de buslijnen wanneer voorzieningen zoals ziekenhuizen, middelbare scholen en winkels doordoor slecht bereikbaar worden voor mensen zonder auto. Vooral 65-plussers zijn uitgesproken. Onder jongeren ligt het percentage lager.

Gemeentefusies
Daarnaast werd gevraagd of het samengaan van gemeenten goed is voor het bestuur van een gemeente. Uit het onderzoek blijkt dat het merendeel van de mensen aangeeft negatief te staan tegenover het herindelen of fuseren van gemeenten. Minder dan twee op de tien is hier juist positief over.

17 februari 2023: Verbondenheid met de politiek op het platteland en in de Randstad
Uit onderzoek van Kieskompas in opdracht van de regionale omroepen blijkt dat het wantrouwen in de politiek het grootst is in provincies buiten de Randstad. Daarbij is in Zeeland het wantrouwen het grootst, gevolgd door Limburg en Friesland. In Utrecht, Zuid-Holland en Noord-Holland is het wantrouwen juist het laagst. Landelijk geeft 35 procent van de ondervraagde Nederlanders aan ‘wantrouwen’ als sterkste gevoel te hebben over de politiek. Het onderzoek is uitgevoerd onder 4.871 stemgerechtigde Nederlanders. 

Verbondenheid met de provincie
Daarnaast werd er gevraagd of respondenten zich verbonden voelen met de mensen in hun eigen provincie. Ook hier blijkt dat provincies buiten de randstad zich sterker verbonden voelen met de mensen in de eigen provincie dan in Zuid-Holland, Utrecht  en Noord-Holland. Daarbij is in Zeeland het gevoel het sterkst, gevolgt door Friesland en Groningen. 

24 januari 2023: Corona en Cohesie
In januari is een nieuw onderzoek gepresenteerd dat onderdeel uitmaakt van een langlopend onderzoek onder leiding van Prof. Godfried Engbersen en dr. Erik Snel naar de “Maatschappelijke gevolgen van COVID-19”, dat loopt sinds april 2020.

Het onderzoek “Corona & cohesie: Dashboard Sociale Impact Corona” laat zien dat het vertrouwen van burgers in de landelijke en lokale overheden en in het RIVM laag blijft. In november 2022 had nog slechts 29 procent van de burgers (veel) vertrouwen in de landelijke overheid – het laagste punt sinds het begin van onze metingen in april 2020. Het vertrouwen in lokale overheden is sinds de zomer van 2022 wel licht gestegen. Ook het vertrouwen van Nederlanders in de GGD is, na een aanvankelijke daling tijdens de coronapandemie, weer gestegen. Het vertrouwen in het RIVM is daarentegen nog steeds aanzienlijk lager vergeleken met het niveau in het begin van de pandemie in april 2020.

Verder laten de resultaten zien dat:

•  Een groot deel van de respondenten was ontevreden over de corona-aanpak van de overheid. Wel is deze onvrede met het coronabeleid gedaald sinds de laatste meting begin 2022.
• Een ruime meerderheid van de burgers (61 procent) is (helemaal) niet bang voor een nieuwe golf van COVID-19.
• Ongeveer veertig procent van de burgers verwacht niet dat de overheid bij een nieuwe golf beter zal ingrijpen. Ruim een derde verwacht wel dat de overheid een volgende keer beter zal ingrijpen.
• Op de vraag of men bereid is een nieuwe boosterprik te nemen, zegt een kleine 60 procent dit al gedaan te hebben of van plan te zijn. Bijna een kwart is dit echter niet van plan en krap één op de vijf twijfelt.
• De meerderheid van de burgers (60 procent) is bereid om in de toekomst eventuele nieuwe coronamaatregelen op te volgen of doet dat nu al, een kwart twijfelt (24 procent) en 15 procent is daar niet toe bereid.
• De bereidheid eventuele nieuwe maatregelen op te volgen verschilt echter per soort maatregel en hangt ook af van de context. Meer mensen zijn bereid om indien nodig anderhalve meter afstand te houden dan om weer thuis te werken of weer in lockdown te gaan. Sommige respondenten zeggen zich aan maatregelen te zullen houden als er een heftige nieuwe coronagolf is of vanwege een kwetsbare gezondheid van henzelf of familieleden.
• Cruciaal voor de bereidheid in de toekomst nieuwe maatregelen op te volgen is de manier hoe daarover gecommuniceerd wordt en de context waarbinnen maatregelen worden genomen. Respondenten zijn alleen bereid zich aan nieuwe maatregelen te houden als er een duidelijke noodzaak is. In het verleden bleek dit niet altijd het geval. Daarom moet bij nieuwe maatregelen zeer goed worden nagedacht hoe deze gelegitimeerd worden.

Benieuwd naar alle resultaten, lees hier het rapport.

17 oktober 2022: Kan het vertrouwen in de politiek worden teruggewonnen in aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen?
Uit vorig onderzoek van Kieskompas bleek dat het vertrouwen in de politiek laag is. Dit roept de vraag op wat er zou moeten gebeuren om dit vertrouwen te herstellen. Kieskompas heeft daarom in het kader van de Provinciale Statenverkiezingen onderzocht wat er volgens Nederlanders die niet van plan zijn om te stemmen moet gebeuren om hen wel naar de stembus te brengen. Verder onderzochten we wat de grote verkiezingsthema’s zijn.

Herstel van vertrouwen mogelijk?
We vroegen respondenten die aangaven niet te gaan stemmen wat er volgens hen moet gebeuren zodat ze wel gaan stemmen. Uit deze open vraag blijkt dat er grofweg drie zaken zijn die het meest worden genoemd. Wat het vaakst wordt genoemd is ‘het nakomen van afspraken’ en ‘het waarmaken van beloftes’. Veel niet-stemmers hebben het idee dat de politici hen voorliegen en wel dingen zeggen, maar ze vervolgens niet doen. Zo stelt één van de respondenten: “Een keer beloftes nakomen en voorkomen van crisissen in plaats van achteraf handelen.” Daarnaast geven veel respondenten aan dat meer transparantie en heldere communicatie van belang is. In de woorden van één van de respondenten: “In duidelijk en begrijpbare taal de visie van de partijen communiceren met de bevolking voor er beslissingen genomen worden’. Tot slot vinden veel niet-stemmers dat er op dit moment te veel politieke partijen zijn en willen ze dat de versnippering wordt aangepakt.

Grote verdeeldheid op de belangrijke thema’s
Daarnaast vroegen we alle respondenten welke verkiezingsthema’s het belangrijkst zijn bij de aankomende Provinciale Statenverkiezingen. Daarbij konden ze maximaal drie thema's aangeven. Vier thema’s komen het vaakst naar voren, namelijk:  'Wonen', 'Natuur en Klimaat', 'Armoedebestrijding' en 'Immigratie en Integratie'.

Bekijken we hieronder een aantal politieke vraagstukken binnen de bovengenoemde thema’s dan valt op hoe verdeelt Nederlanders rondom deze thema’s zijn. Kijken we bijvoorbeeld naar de komst van een (extra) asielzoekerscentrum, dan is vier op de tien het daar (helemaal) niet mee eens en iets meer dan vier op de tien het er (helemaal) mee eens. Ditzelfde beeld zien we op het woonthema. Ongeveer vier op de tien van de Nederlanders wil dat er meer woningen in het buitengebied worden gebouwd, terwijl ook vier op de tien het daar juist (helemaal) niet mee eens is. Bekijken we tot slot het onderwerp 'stikstof' (thema Natuur en Klimaat) dan is Nederland ook erg verdeeld. Ongeveer vier op de tien is het (helemaal) eens met de stelling ‘De Provincie moet zich verzetten tegen de huidige plannen om stikstof terug te dringen’ terwijl iets meer dan vier op de tien het daar juist (helemaal) niet mee eens is.

*Asielzoekerscentrum: In mijn provincie mag een (extra) asielzoekerscentrum komen
*Wonen: Er moeten meer woningen worden gebouwd, ook al gaat dit ten koste van het buitengebied
*Stikstof: De Provincie moet zich verzetten tegen de huidige plannen om stikstof terug te dringen

4 oktober: Nederlanders douchen korter vanwege gestegen gasprijzen
Door de oorlog in Oekraïne en daar bijbehorende sancties stijgen de gasprijzen in Europa flink. In opdracht van LocalFocus/ANP heeft Kieskompas onderzocht of mensen daardoor ook besluiten om korter te douchen. Uit een enquête tussen 31 augustus en 12 september onder ruim 7600 respondenten blijkt dat het merendeel van de Nederlanders zegt korter te douchen om gas en daarmee geld te besparen. Ruim zeven op de tien mensen die hun water thuis op gas verwarmen, geven aan dat zij tegenwoordig minder lang onder de douche staan. Vooral ouderen geven aan korter te douchen om zo gas te besparen. Zo’n acht op de tien van de 65-plussers is bereid korter te douchen. In de leeftijdsgroep 18 tot en met 34 jaar is dit zo’n zes op de tien. Verder zijn er verschillen tussen provincies, in Friesland, Gelderland en Drenthe geven volgens ons onderzoek de meeste mensen aan korter te douchen.

27 september: Nederlanders verdeeld over de komst van een asielzoekerscentrum in hun eigen gemeente
Het Kieskompas heeft voor het ANP en LocalFocus onderzoek gedaan naar de attitudes onder Nederlanders ten opzichte van de komst van een asielzoekerscentrum in hun eigen gemeente. Uit een enquête onder ongeveer 9000 respondenten blijkt dat ruim twee op de vijf Nederlanders aangeeft bezwaar te hebben tegen een ‘geforceerd’ azc in hun gemeente, terwijl ruim twee op de vijf Nederlanders juist aangeeft hier geen problemen mee zou hebben. Ongeveer één op de tien Nederlanders staat er neutraal in of heeft geen mening over het onderwerp.

Verder blijkt dat jongeren minder vaak bezwaar maken tegen een asielzoekerscentrum in hun gemeente dan ouderen en vrouwen minder vaak bezwaar maken dan mannen. Ook tussen regio’s zijn er verschillen: in Zeeland, Limburg en Drenthe heeft meer dan de helft van de respondenten bezwaar tegen de komst van een asielzoekerscentrum, in Friesland, Noord-Holland en Gelderland heeft juist een meerderheid hier geen bezwaar tegen.

16 september: In aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen ligt het vertrouwen in de landelijke en provinciale politiek laag
In het kader van de Provinciale Statenverkiezingen heeft Kieskompas onderzoek gedaan naar het vertrouwen van Nederlanders in de landelijke en provinciale overheid. In hoeverre voelen burgers zich vertegenwoordigd?

Uit eerder onderzoek naar de impact van corona op de samenleving bleek al dat het vertrouwen in de landelijke en meer lokale politiek tijdens de pandemie flink is gedaald. Ook anno september 2022 is het vertrouwen laag: bijna zes op de tien Nederlanders heeft (heel) weinig vertrouwen in de landelijke overheid tegenover ongeveer twee op de tien met (heel) veel vertrouwen. Kijken we naar het vertrouwen in de provinciale politiek dan blijkt dat het vertrouwen hoger ligt, maar ook een groot deel van de Nederlanders aangeeft ‘geen mening’ te hebben.

Zeer laag rapportcijfer voor Rutte IV
Hetzelfde beeld zien we bij het rapportcijfer voor het kabinet Rutte IV en het provinciale bestuur. Bij het rapportcijfer geeft ongeveer acht op de tien Nederlanders het kabinet een cijfer van 5 of lager (waarbij 0 het vaakst genoemd wordt) en slechts één op de tien een cijfer van 7 of hoger. Bekijken we het rapportcijfer voor het bestuur van de provincie dan blijkt deze hoger te liggen dan voor het huidige kabinet, maar geeft ook een derde van Nederlanders aan het ‘niet te weten’ of ‘geen mening’ te hebben. Hieruit blijkt dat veel Nederlanders niet goed weten wat het bestuur van de provincie precies uitvoert.

Geen gevoel van vertegenwoordiging in de provinciale politiek
Op de stelling ‘ik heb het gevoel dat ik invloed heb op het beleid van de provincie’ geeft ruim zes op de tien Nederlanders aan het hier (helemaal) niet mee eens te zijn. Ook op de stelling ‘ik voel mij vertegenwoordigd in de provinciale politiek’ geeft vijf op de tien aan het daar (helemaal) niet mee eens te zijn. Uit het onderzoek blijkt dus dat veel Nederlanders niet weten wat de Provincie precies uitvoert, niet het gevoel hebben dat ze invloed kunnen uitoefenen op het beleid en zich niet tot nauwelijks vertegenwoordigd voelen.

7 juli: Onderzoek tanken over de grens
Vanwege de oorlog in Oekraïne worden bepaalde producten steeds duurder; zo ook benzine. Uit onderzoek van Kieskompas en ANP/Local Focus blijkt dat daardoor een groot deel van de Nederlanders over de grens tankt. Dat percentage ligt hoger wanneer iemand dichter bij de grens met Duitsland of België woont. Zo tankt in Zeeland, Noord-Brabant, Gelderland, Overijssel en Drenthe ongeveer de helft van de automobilisten over de grens. In Limburg tankt zelfs meer dan de helft van de automobilisten over de grens. In Noord-Holland, Flevoland en Friesland wordt het minst over de grens getankt.|

6 juni: Onderzoek naar de maatschappelijke impact van COVID19, nu en op de middellange termijn
Vanaf maart 2020 heeft Kieskompas meegewerkt aan een onderzoeksproject naar de impact van COVID-19 op de maatschappij. Via een grootschalige survey onderzochten we de gevolgen voor werk en inkomen, mentaal welbevinden, onderlinge solidariteit, burenrelaties, vertrouwen in mensen en instanties, en het opvolgen van de coronamaatregelen. In twee jaar tijd hebben we vier metingen verricht, waarmee we de impact van elkaar afwisselende versoepelingen en aanscherpingen van de maatregelen volgden. Het onderzoeksteam bestaat uit een aantal vooraanstaande wetenschappers van de Erasmus Universiteit Rotterdam, Vrije Universiteit en de Haagse Hogeschool.

De eerste meting vond plaats in april 2020, tijdens de eerste piek van de uitbraak. De tweede vond plaats toen veel van de maatregelen versoepeld waren, in juli 2020. De derde meting vindt plaats in oktober/november 2020. De vierde en laatste meting is in maart 2021. Naast de kwantitatieve data van Kieskompas voerden de onderzoekers ook focusgroepen uit.

Benieuwd naar de resultaten? Bekijk hier de websitepagina met de publicaties. https://www.impactcorona.nl/publicaties

3 mei: Hoe vrij ben jij? Onderzoek naar wat vrijheid betekent voor Nederlanders
In het kader van de tentoonstelling ‘Hoe vrij ben jij’ in het Openluchtmuseum heeft Kieskompas in 2021 onderzoek gedaan naar wat vrijheid betekent voor Nederlanders. Wat denkt de gemiddelde Nederlander over vrijheid; waar moet deze volgens hen beschermd worden en wanneer is beperking gerechtvaardigd om andere te beschermen? In hoeverre voelt men zich vrij, en welke vrijheden zijn (on)voldoende aanwezig in Nederland?

Uit een gewogen steekproef van 7.961 respondenten kwamen een aantal opvallende resultaten. Zo gaven anno december 2021 Nederlanders hun vrijheid gemiddeld een 6,6 waarbij één op de vijf Nederlanders een score lager dan vijf geeft en één op de tien een score lager dan twee. Ongeveer twee op de tien Nederlanders geven hun vrijheid echter een acht.

Welke vrijheden zijn (on)voldoende aanwezig?
Daarnaast vroegen we de respondenten welke vrijheden onvoldoende of juist te veel aanwezig zijn in Nederland. De helft van de Nederlanders geeft aan dat ‘gelijke behandeling zonder discriminatie’ onvoldoende aanwezig is in Nederland. Ook ‘jezelf mogen zijn en doen en laten wat je wilt’ is volgens ruim drie op de tien Nederlanders onvoldoende aanwezig. Extra opvallend is dat ruim twee op de tien Nederlanders aangeeft dat er onvoldoende vrijheid van meningsuiting is terwijl ruim twee op de tien Nederlanders ook aangeeft dat daar te veel van is.

Vijf verschillende vrijheidstypen
Naast deze vragen werden ook een aantal stellingen voorgelegd die gingen over de attitudes ten opzichte van een aantal categorieën van vrijheid zoals vrijheid van privacy, vrijheid van meningsuiting en vrijheid in de context van corona. Deze stellingen vormden de basis voor het ontwikkelen van vijf vrijheidstypen uitgebeeld aan de hand van een hondenras.

Benieuwd naar de stellingen en welk vrijheidstype jij bent, je kan de test nog altijd doen op: https://vrijheid.kieskompas.nl

3 maart: Waarom gebruiken mensen het Kieskompas?
Sinds medio februari staat het Kieskompas in 35 Nederlandse gemeenten online! Honderdduizenden waren er als de kippen bij om hun positie in het politieke landschap van hun gemeente te ontdekken. Om meer inzicht te krijgen in het gebruik van Kieskompas hebben we onderzoek gedaan onder de mensen die tijdens de eerste tien dagen een Kieskompas invulden.

Informeren
Meer inzicht krijgen in de standpunten van politieke partijen wordt het vaakst genoemd als reden om het Kieskompas in te vullen (33,8%). In het Kieskompas kan je bij elke stelling dan ook precies zien wat partijen ervan vinden. Juist zo krijg je snel inzicht in de standpunten van partijen op de belangrijkste thema’s die spelen in de gemeente.

Vervolgens vroegen wij de zwevende kiezers naar de mate waarin zij met hun keuze zijn geholpen door het Kieskompas. Ongeveer twee op de drie gaf aan dat het invullen van het Kieskompas hen heeft geholpen bij het bepalen van hun stem (zie afbeelding 2). Zeven op de tien gaf ook aan dat ze door het invullen van een Kieskompas beter weten waarde partijen voor staan (zie afbeelding 3). Kieskompas helpt dus kiezers bij een goede voorbereiding op de verkiezingen.

Leuk om te doen!
Naast het feit dat het Kieskompas kiezers helpt om zich te informeren over de komende gemeenteraadsverkiezingen is het ook nog een leuk om te doen! Maar liefst meer acht op de tien vond het leuk om het Kieskompas van hun gemeente in te vullen (zie afbeelding 4). Heb jij hem al ingevuld?

14 januari: Enquête over de terugkeer van de wolf in Nederland
In samenwerking met LocalFocus heeft Kieskompas een enquête uitgevoerd over de terugkeer van de wolf in Nederland. Niet iedereen is blij met de terugkeer van de wolf in Nederland. Een kwart van de Nederlanders vindt dat het roofdier niet in Nederland thuishoort, en net iets minder dan de helft is van mening dat de diersoort hier wel hoort. Vooral in de provincies waar de wolf al rondzwerft en schade aanricht, zijn mensen minder positief. Lees hier één van de nieuwsartikelen gepubliceerd over de enquête.

29 april: Dalend vertrouwen in de overheid en toenemende onvrede met het overheidsbeleid na 1 jaar pandemie
Het is al meer dan een jaar geleden dat de eerste maatregelen tegen het COVID-19 virus werden afgekondigd. In dat jaar is het vertrouwen in overheid, RIVM en GGD duidelijk afgenomen en is de onvrede met het overheidsbeleid toegenomen. Mensen met weinig vertrouwen in de overheid en die moeilijk kunnen rondkomen zijn minder bereid zich te laten vaccineren. Ook het gevoel van uitzichtloosheid is verder toegenomen: bijna de helft van de mensen heeft ‘het gevoel niets te hebben om naar uit te kijken’. Nederland wacht vol ongeduld op het einde van de pandemie zonder alle beperkende regels die het afgelopen jaar zijn opgelegd.

Dit beeld komt naar voren uit lopend onderzoek naar de maatschappelijke impact van de pandemie en de veranderingen daarin in de periode april 2020 – maart 2021 door Kieskompas, de Erasmus Universiteit Rotterdam, de Vrije Universiteit Amsterdam, en de Haagse Hogeschool onder leiding van Prof. Godfried Engbersen. Lees hier het persbericht. Meer weten? Ga naar impactcorona.nl.

16 april: Politieke partijen van Griekenland - een overzicht van het politieke landschap
In samenwerking met de Friedrich Ebert Stiftung (FES) en lokale politicologen heeft Kieskompas een grafische weergave ontwikkeld van de manier waarop Griekse politieke partijen gepositioneerd zijn in de politieke debatten van het land. In plaats van analyses uit te voeren in een louter tekstuele vorm, hebben de auteurs gegevens over partijposities ontwikkeld om een visuele interpretatie te geven van het Griekse politieke landschap, gekoppeld aan een diepgaande profilering van waar elke relevante politieke partij voor staat. Klik hier om het hele artikel te bekijken

25 maart 2021: Waar kwamen respondenten uit in het Kieskompas-landschap?
In de maand voor de Tweede Kamerverkiezingen, bracht het onderzoeksinstituut Kieskompas 6 verschillende stemhulpen uit. Deze werden samen meer dan 2,5 miljoen keer geraadpleegd! De meest bekende, het reguliere Kieskompas, werd door zo'n 1,6 miljoen gebruikers geraadpleegd. De vraag die wij het vaakst krijgen: waar komen de meeste mensen nu eigenlijk uit in het politieke landschap?

Daar kunnen we nu antwoord op geven! Hieronder vind je de 'heatmap' van de alle gebruikers, gevolgd door de 'heatmaps' per partij (naar stemvoorkeur). Lees verder onder de afbeelding.

Wat we zien, is dat de meeste partijen aan de rand van hun electoraat staan qua positie. Dat is ook nu zo, met uitzondering van CDA, ChristenUnie, en 50PLUS (de partijen in het centrum). Daarbij moet gezegd dat in de wetenschappelijke literatuur, alsook in de praktijk, blijkt dat mensen vaak minder consistent zijn in hun ideologische posities dan partijen. Partijen nemen standpunten in op basis van een ideologie (bijvoorbeeld: als er meer geld naar armoedebestrijding moet, zal er vaak ook meer geld gaan naar kinderopvang). Bij kiezers zijn die keuzes vaak minder consistent. Daardoor komen kiezers vaak ook 'matiger' uit in het landschap, en partijen 'extremer'.

Vaak krijgen we ook de vraag waarom het kwadrant linksonder (links-conservatief) en rechtsboven (rechts-progressief) zo leeg zijn. Dat is omdat linkse en conservatieve meningen, of rechtse en progressieve meningen voor veel mensen niet verenigbaar zijn. Een aantal partijen (en hun electoraten in mindere mate) wijken hiervan af, zoals PVV.

5 maart 2021: Loyalisten, twijfelaars en switchers in drie electorale slagvelden
Wetenschappers van de VU hebben in samenwerking met Kieskompas onderzoek gedaan naar de overwegingen van kiezers in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen. De resultaten zijn buitengewoon interessant. Slechts de helft van de Nederlandse kiezers zegt bij de komende verkiezingen op dezelfde partij te zullen stemmen (54,2%). 21% van de kiezers twijfelt nog en 23,1% van de kiezers stapt over naar een andere partij. Dit is slechts een greep uit de vele resultaten die gevonden zijn. Lees meer in het artikel van de NOS. Het hele rapport vind je hier.

8 februari 2021: Meer dan een derde van de Nederlanders wil liever per post stemmen

In samenwerking met LocalFocus vroeg Kieskompas aan 10.598 Nederlanders of ze tijdens de aankomende Tweede Kamerverkiezingen in maart (ook) liever per brief zouden willen stemmen dan fysiek in het stemlokaal. Niet alleen veel zeventigplussers zouden het fijn vinden om tijdens de aankomende Tweede Kamerverkiezingen per brief te kunnen stemmen. Meer dan een op de drie Nederlanders stemt in maart liever per brief, dan fysiek in het stemlokaal. Bijna 4 op 10 zegt dat liever niet te doen.

Vanwege het coronavirus mogen in totaal 2,4 miljoen zeventigplussers tijdens de verkiezingen hun stem per brief uitbrengen. Zij vormen volgens het RIVM een risicogroep voor het coronavirus.

1 februari 2021: Opinie-onderzoeken voor Trouw over klimaat, migratie, en zorg

Voor Dagblad Trouw onderzoekt Kieskompas in de weken voor de verkiezingen op 17 maart hoe Nederland denkt over enkele belangrijke onderwerpen. De resultaten over klimaat kunt u hier vinden, en de resultaten over migratie kunt u hier zelf raadplegen. De resultaten over zorg vindt u hier.

11 januari 2021: Studio Corona: vangt generatie Y de coronaklap op?

De eerste aflevering van Studio Corona staat online; de podcast over de impact van het coronavirus op onze maatschappij. In deze eerste aflevering spreken we over de impact van de coronacrisis op jongeren. Podcasthost Ruud Schapenk gaat in gesprek met verschillende jongeren op De Haagse Hogeschool. Verder spreken we met onderzoeker André Krouwel. van de VU en oprichter van het Kieskompas, of hij deze verhalen herkent vanuit zijn onderzoek. Tot slot gaan we in gesprek met Yvette Nass, zij is jeugdombudsman in Den Haag. Met haar bespreken we de oproep die zij deed aan de gemeente Den Haag om jongeren meer te betrekken bij de coronamaatregelen en wat er gedaan kan worden om jongeren verder te ondersteunen en te informeren. Luister hier de aflevering.

Over Studio Corona: 
Studio Corona is een podcastserie over de maatschappelijke impact van corona en is onderdeel van het ZonMw-project 'De maatschappelijke impact van COVID-19'. Een onderzoeksproject waarin de impact van corona de komende 1,5 jaar wordt onderzocht. Het onderzoek wordt uitgevoerd door de Erasmus Universiteit Rotterdam, de Vrije Universiteit/Kieskompas, De Haagse Hogeschool, LUMC en het RISBO. Partners zijn de gemeente Rotterdam, de gemeente Den Haag en de VNG. Het onderzoek wordt gefinancierd door ZonMw.
Meer weten over het onderzoeksproject? Bezoek dan onze website: www.impactcorona.nl

18 december: De verdeelde samenleving – De maatschappelijke impact van COVID-19 in Amsterdam, Den Haag, Rotterdam & Nederland
Het rapport 'De Verdeelde Samenleving' is gepubliceerd. Een van de vele conclusies uit het onderzoek is dat angst van werkenden om hun baan te verliezen is in november groter dan in juli. Deze angst is groter in Amsterdam en Rotterdam. Meer dan in de zomer zijn respondenten bang om hun inkomen te verliezen, vooral in Amsterdam is de angst in de laatste maanden toegenomen. De helft van de ondernemers is bang dat hun bedrijf de crisis niet overleeft, dat is meer dan in zomer. In Rotterdam is nog een groter deel bang dat het bedrijf ophoudt te bestaan. Andere conclusies uit het onderzoek zijn dat er sprake is van toenemende angst- en stressgevoelens en dat er een verdere afname is van het vertrouwen in de overheid, het RIVM en de GGD. Het onderzoek is hier te lezen. De bijbehorende infographic vindt u hier.

1 september: De heropening van de samenleving – De maatschappelijke impact van COVID-19 in Amsterdam, Den Haag, Rotterdam & Nederland
Tijdens het voorlopige hoogtepunt van de corona-uitbraak, in april, bleek dat een groot deel van de Nederlandse bevolking angstig en onzeker was. Wat is er sinds april veranderd? Dit is onderzocht met een landelijke steekproef met 20.462 respondenten waarbij ook specifiek gekeken is naar de situatie in Amsterdam, Den Haag en Rotterdam. Uit het onderzoek blijkt dat de gevoelens van angst en onzekerheid zijn afgenomen, maar dat vooral kwetsbare groepen nog steeds bang zijn hun baan of inkomen te verliezen. Het vertrouwen in landelijke en lokale overheid is nog steeds hoog, maar wel iets afgenomen ten opzichte van april. De overlast van buren en mensen op straat is sinds april iets toegenomen.

Het onderzoek laat zien hoe de maatschappelijke gevolgen van COVID-19 zich in de afgelopen maanden hebben ontwikkeld. In het rapport De heropening van de samenleving worden verschillende aspecten belicht: de sociaal-economische gevolgen; zorgmijding en zorggebruik; omgaan met risico’s, angst en stress; solidariteit en onderlinge hulp; sociale verhoudingen in de buurt; en vertrouwen in instituties, media en mensen. En is er gekeken naar verschillen tussen steden en groepen mensen. De dataverzameling door Kieskompas heeft in juli plaatsgevonden.

Het onderzoek is hier terug te vinden.

15 augustus: zin en onzin over het coronavirus (onderzoek van eind april tot begin mei 2020)
Het onderzoeksinstituut Kieskompas voert tijdens de corona-pandemie veel onderzoek uit. Vooral naar hoe mensen zich voelen en de coronatijd ervaren, maar ook naar meningen over de oorzaak en gevolgen van het coronavirus. Trouw publiceerde hier op 15 augustus een artikel over. Dit artikel is een voorbeschouwing van enkele wetenschappelijke publicatie’s die de afgelopen maanden zijn ontwikkeld en maakt deel uit van een groot onderzoek in 67 landen (1). Die zullen binnenkort in wetenschappelijke tijdschriften verschijnen. Kieskompas voert onder leiding van André Krouwel en zijn VU-collega Jan-Willem van Prooijen al jaar en dag onderzoek naar complotdenken uit. Enkele wetenschappelijke artikels vind je bijvoorbeeld hier, hier, hier en hier, en eerdere media-publicaties hier, hier en hier.

Hieronder geven we een iets diepere kijk in de recente cijfers. We vroegen 8.034 respondenten hoe effectief verschillende maatregelen volgens hen zijn ter bestrijding van het coronavirus. De resultaten zijn door de toegepaste sampling en wegingsmethoden representatief voor Nederland. 

Opvallend is dat (op moment van meting) 'slechts' 40% van de Nederlanders denkt dat het dragen van een mondmasker (heel) effectief is. Het ontwikkelen van een vaccin wordt door de meeste mensen als (heel) effectief gezien. Bijna 1 op 10 denkt dat malariageneesmiddelen (zoals hydroxychloroquine) (heel) effectief zijn, net als dat 1 op de 10 denkt dat bidden (heel) effectief is.

Verder werd gevraagd naar een aantal stellingen over complotdenken. We lichten er graag 6 uit. 

In het originele artikel van Trouw werd nog gerapporteerd over voorlopige cijfers van het onderzoek. Deze cijfers, en de cijfers in het artikel op de website van Trouw zijn correct.

(1) Working reference: Jay J. Van Bavel, et. al (2020). The role of social and moral psychology factors in public health intentions during a pandemic: An international collaboration.

27 mei 2020: De maatschappelijke impact van COVID-19 in Den Haag onderzocht
De impact van COVID- 19 op de Haagse samenleving is fors. Veel mensen hebben inkomensverlies geleden, mijden medische zorg en geven aan dat ze minder medische zorg ontvangen. Veel forser nog is de angst. Grote groepen mensen zijn bang om hun baan of bedrijf te verliezen als gevolg van de coronacrisis. Hierbij worden de zwakste groepen het hardste getroffen. Mensen met een tijdelijk contract, lager opgeleiden, laagbetaalden en mensen met een zwakke gezondheid geven veel vaker aan inkomensverlies te hebben geleden, medische zorg te mijden en minder zorg te ontvangen. In vergelijking met een eerder uitgevoerd Rotterdams en landelijk onderzoek is vooral angst en stress als gevolg van de coronacrisis sterk toegenomen, met name onder jongeren en mensen met een minimuminkomen. Dit blijkt uit het rapport Berichten uit een stille stad, een studie die is uitgevoerd door dr. Katja Rusinovic en dr. Henno Theisens van De Haagse Hogeschool, in samenwerking met Prof. dr. Godfried Engbersen van de Erasmus Universiteit Rotterdam, dr. André Krouwel van de Vrije Universiteit en de gemeente Den Haag.

bron: Erasmusuniversiteit Rotterdam, ESSB

Figuur: Percentage beetje/heel bang om door de huidige crisis baan te verliezen? (%)

9 mei 2020: Impact van het coronavirus op het sociale welzijn van Gelderlanders
Provincie Gelderland heeft Kieskompas gevraagd om in samenwerking met de Vrije Universiteit onderzoek te doen naar de impact van het coronavirus (COVID-19) op het sociale welzijn van de Gelderlanders (welbevinden). De uitkomsten zullen Provincie Gelderland helpen mee te denken over de impact van deze crisis op het persoonlijke leven van de Gelderlanders en worden gebruikt om Gelderland zo goed mogelijk door deze periode te helpen. De meeste vragen gaan over werk, wonen, zorg en de sociale gevolgen, maar we vragen ook naar het draagvlak en het opvolgen van de adviezen.

Een eerste peiling vond van 10-14 april plaats. In de tweede peiling kwam een interessante tweespalt naar voren. Zo zeggen Gelderlanders zichzelf in grote mate even goed of beter aan de adviezen van het RIVM te houden (85,3%), terwijl maar iets meer dan een derde (35,3%) vindt dat anderen zich even goed of beter aan de adviezen houden.  

Zoals in de eerste peiling al naar voren kwam, heeft het coronavirus een aanzienlijke impact op het sociale welzijn van de Gelderlanders. Bijna vier op de tien (37,7%) Gelderlanders zegt sinds de corona-uitbraak niets meer te hebben om naar uit te kijken, terwijl dit bij de eerste peiling iets minder dan drie op tien Gelderlanders (28,9%) was. Ook het aantal Gelderlanders dat zegt vaker geïrriteerd en gestrest te zijn en het sociale contact te missen is ten opzichte van de eerste peiling iets toegenomen.

In de onderstaande tabel komt duidelijk naar voren dat het coronavirus een grotere (negatieve) impact heeft op vrouwen, jongeren en praktisch opgeleiden. Zo zegt bijna 9 op de 10 jongeren (18 tot 24 jaar) heel erg het sociale contact met mensen te missen, terwijl dit bij oudere Gelderlanders minder dan 7 op 10 is. Ongeveer de helft van de jongeren (18-24 jaar) zegt zich ook vaker eenzaam te voelen, waarbij dit voor ouderen ongeveer een kwart is. Dit zou deels verklaard kunnen worden doordat ouderen minder verlies aan contacten hebben dan jongeren.

28 april 2020: De maatschappelijke gevolgen van het coronavirus in Rotterdam
Kieskompas voerde in samenwerking met de Erasmus Universiteit, de Vrije Universiteit Amsterdam en de gemeente Rotterdam onderzoek uit naar de impact van het coronavirus. Hieronder lichten we een greep uit het onderzoeksrapport toe. Dit rapport behandelt de maatschappelijke impact van COVID-19 op de stad Rotterdam waarbij ook vergelijkingen worden gemaakt met landelijke gegevens. Het is gebaseerd op gegevens die in de periode 3 april 2020-13 april 2020, kort na de lockdown, zijn verzameld. Daarbij wordt aandacht besteed aan de sociaaleconomische, sociaalpsychologische en sociale gevolgen van COVID-19.

Bijna een derde van de Rotterdamse respondenten met een dienstverband geeft aan onzeker te zijn over de baan vanwege de corona-uitbraak: één op de vier mensen is een beetje bang zijn baan te verliezen, één op de tien mensen is daar heel bang voor. In onderstaande grafiek wordt verbeeld wat het aandeel is van werkenden die baanverlies vrezen naar verschillende categorieën binnen de onderzoekspopulatie.

Het aandeel van de respondenten dat het (helemaal) eens is ligt voor de verschillende stellingen dicht bij elkaar. Net als bij de gepercipieerde dreiging zijn bij de ervaren negatieve gevolgen voor het mentale welbevinden de percentages voor Rotterdam over het algemeen iets hoger dan voor heel Nederland. Met de stelling ‘Sinds de corona-uitbraak in Nederland vind ik het moeilijker mezelf te ontspannen’ stemt ruim een derde van de Rotterdamse respondenten in.

21 april 2020: Welzijn belangrijker dan welvaart in coronacrisis
Door de coronacrisis zijn mensen welzijn belangrijker gaan vinden dan welvaart. Ongeacht de politieke voorkeur is er een ruime meerderheid die hoopt dat we samen ook na de coronacrisis meer belang hechten aan welzijn. Dat blijkt uit een peiling van Kieskompas onder ruim zesduizend mensen, uitgevoerd in opdracht van Greenpeace. Ook bij de keuze voor sectoren die gesteund moeten worden door de overheid kwamen veelal sociale waarden naar boven.

14 januari 2020: Rapportcijfers en emoties bij de Nederlandse politiek
Ter afsluiting van 2019 vroegen wij 7249 Nederlanders niet alleen om het afgelopen jaar te evalueren (zie het nieuwsbericht hieronder), maar ook de Nederlandse politiek. Hoe tevreden zijn Nederlanders over het huidige kabinet en welke emoties komen naar boven als ze aan de Nederlandse politiek denken?

Om hier achter te komen vroegen wij hen allereerst: 'Als u het huidige kabinet een rapportcijfer zou moeten geven, wat zou dat dan zijn?' Zoals u in de onderstaande grafiek kunt zien, geven Nederlanders het kabinet (op een schaal van 0 t/m 10) gemiddeld een 4,66. De hoogste rapportcijfers worden uitgedeeld door de eigen achterbannen van de regeringspartijen, terwijl de achterbannen van PVV, Forum voor Democratie en de SP het meest kritisch zijn.

Als we kijken op welke manier deze gemiddelde rapportcijfers tot stand komen, zien we dat meer dan 80% van de VVD stemmers het kabinet een 6 of hoger geeft, waarbij het opvalt dat niemand het kabinet een 10 geeft. Van de mensen die op de PVV zou stemmen geeft minder dan 10% het kabinet een 5 of hoger. Meer dan een kwart van de PVVers geeft zelfs een 0.

Tevens vroegen wij Nederlanders hoe tevreden ze waren over de verschillende regeringspartijen in de regering. ChristenUnie kreeg van Nederlanders het hoogste rapportcijfer (4.48), terwijl VVD het laagste rapportcijfer (3.45) kreeg.  Bij de eigen achterban doet de VVD het met een gemiddelde score van 6.95 nog steeds goed. U kunt de gemiddelde score per partij voor de vier regeringspartijen aflezen door linksboven in de figuur de partij te selecteren.

Om een beter beeld te krijgen van hoe mensen naar de Nederlandse politiek in het geheel kijken, vroegen wij mensen in welke mate ze wantrouwen, verveling, hoop, angst, respect en woede voelden als ze aan de Nederlandse politiek denken. U kunt de gemiddelde score per partij van deze emoties aflezen door linksboven in de figuur een selectie te maken.

Hieronder kunt u voor de emoties 'hoop' en 'woede' aflezen op welke manier de gemiddelde score per partij tot stand is gekomen. De partijen staan gerangschikt naar hun gemiddelde score. Zoals u zult zien, zijn het over het algemeen vrij gelijkaardige partronen.

Steeds meer mensen zijn voorstander van een beperking voor het afsteken van vuurwerk op oudejaarsavond. Kieskompas onderzocht of Nederlanders liever enkel vuurwerkshows door de gemeente zouden aanschouwen, of of ze zelfs liever helemaal geen vuurwerk meer willen op de jaarwisseling.

Meer dan de helft van de Nederlanders is voorstander om enkel hun gemeente nog vuurwerk te laten afsteken (56%). Meer dan vier op de tien Nederlanders zou liefst vuurwerkshows helemaal afgeschaft zien; ouderen liever dan jongeren, vrouwen liever dan mannen.

Toch vindt meer dan de helft van de Nederlanders (54%) dat vuurwerk op oudejaarsavond bij de Nederlandse tradities hoort. We zien dan ook een groot verschil tussen de Nederlanders die vinden dat vuurwerk bij de Nederlandse tradities hoort, en zij die dat niet vinden.

Bovendien zijn er ook grote verschillen tussen de meningen van de achterbannen van de verschillende politieke partijen.

We zien relatief weinig verschil in de redenen waarom men vuurwerk liever niet dan wel ziet. De voornaamste reden blijkt echter toch te zijn dat vuurwerk gevaarlijk is, gevolgd door de gevolgen voor het milieu en de stress die het dieren bezorgt.

Dit onderzoek werd uitgevoerd op een panel van 7249 gewogen respondenten.

Kerst is veruit het favoriete feest van de Nederlander. Bijna de helft van de Nederlanders geeft aan Kerst als favoriete feest te hebben, gevolgd door Sinterklaas en hun eigen verjaardag. Let wel op: we stelden deze vraag enkele weken voor Kerst.

Zo'n 92% van Nederland viert Kerst. Bijna 86% van Nederland viert Kerst met hun familie. Ook nieuwjaar wordt het meeste met familie gevierd, hoewel bijna 42% het (ook) met vrienden viert.

Het hoeft niet te verbazen dat de achterban van de christelijke partijen meer gehecht is aan het Kerstfeest dan andere partijen.

Negen op de twintig Nederlanders let op hun vleesconsumptie. In het kader van Wereld Veganismedag, onderzocht Kieskompas hoe het met onze eetgewoonten zit. Bijna 40% van de Nederlanders noemt zich flexitariër. Dat is iemand die bewust minder vlees of dierlijke producten eet. Vrouwen zijn 73% meer geneigd zichzelf flexitariër te noemen dan mannen, en zijn bijna drie tot vier keer zo vaak vegetariër of veganist (resp.). Een veganist is iemand die geen dierlijke producten eet, zoals eieren of melk.

We zien ook grote verschillen tussen de aanhang van de verschillende politieke partijen. Niet onverwachts kent de Partij voor de Dieren het minste vleeseters, gevolgd door GroenLinks. De aanhang van de PVV en SGP staatn met voorsprong bovenaan wat vleeseters betreft, gevolgd door Forum voor Democratie. De partij DENK is bij de resultaten niet meegenomen, omdat het aantal DENK-stemmers onder de respondenten te gering is.

Ook interessant is te kijken naar de redenen die respondenten aangeven voor hun eetgedrag. We vroegen enkel veganisten, vegetariërs en flexitariërs naar hun motivatie. Bij flexitariërs zijn zorgen om het milieu de meest genoemde reden, terwijl het bij veganisten en vegetariërs in de eerste plaats om dierenwelzijn gaat.

Dit onderzoek werd uitgevoerd op het VIP-panel van Kieskompas in oktober (n=7812, meer informatie over het panel vindt u onder 'Over het VIP-panel').

Vandaag is het de internationale internetdag. Het is dan ook precies 50 jaar geleden dat de eerste elektronische boodschap tussen twee computers verstuurd werd. Het ontstaan van het internet heeft het leven van mensen behoorlijk veranderd. Maar hoe kijken we naar deze verandering? Was het leven niet veel beter zonder internet geweest? We vroegen onze panelleden hiernaar in het VIP-panel van oktober (n=7812, meer informatie over het panel vindt u onder 'Over het VIP-panel').

In het onderzoek komt naar voren dat ruim 60% van de Nederlanders het (helemaal) eens is met de stelling 'Internet heeft mijn leven verbeterd'. Ongeveer 15% van de Nederlanders is het hier (helemaal) niet mee eens. Minder dan de helft van de mensen is echter van mening dat het internet ons dichter bij elkaar gebracht heeft (ruim 40%). Dit is echter nog steeds een grotere groep dan de mensen die het hier (helemaal) niet mee eens zijn (zo'n 30%).

Het valt daarbij tevens op dat meer jongeren en ouderen liever in een wereld zonder internet zouden willen leven dan Nederlanders tussen 35 jaar en hun pensioenleeftijd.

Interessant, en niet onverwacht, is het verschil in leeftijd tussen jong en oud in ervaring met online daten.

Onder kiezers van de PVV, Forum voor Democratie en 50Plus is het geloof in complottheorieën het grootst. Hoger opgeleiden geloven gemiddeld minder in samenzweringen, maar een hoogopgeleide FvD’er nog altijd meer dan een laagopgeleide D66’er.

De onderzoekers kozen dertig gangbare complottheorieën die vooral op sociale media de ronde doen. Ze toetsten vervolgens de mate waarin Nederlanders hierin geloven, van heel waarschijnlijk naar heel onwaarschijnlijk. Het onderzoek is naar zo'n 15.000 mensen uitgestuurd. Meer dan 4000 mensen vulden in augustus een vragenlijst in. De antwoorden zijn vervolgens zo gewogen dat ze representatief zijn voor de Nederlandse bevolking.

Het volledige artikel van Trouw vindt u hier.

Tijdens de uitslagenavond van de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 vroeg Geert Wilders van de PVV zijn publiek of ze meer of minder Marokkanen in Nederland wilden. Op dit moment loopt er een proces in hoger beroep tegen Geert Wilders over deze uitspraken. Wij onderzochten hoe Nederland hierover denkt (n=7862).

De meerderheid van de Nederlanders vind dat deze uitspraak niet door de beugel kan, maar ongeveer 1 op de 3 vindt dat wel kunnen.

Vindt Nederland dan ook dat er grenzen zijn aan de vrije meningsuiting? Meer dan 7 op 10 Nederlanders vindt van wel! Maar als we dat even per partij bekijken, dan zien we grote verschillen terug.

Eén op de negen Nederlanders drinkt wekelijks minstens één alcoholvrij biertje. Vooral mensen die nog moeten rijden of die alcohol willen matigen kiezen voor een maltvariant. Daar staat tegenover dat ongeveer de helft nooit een 0.0-biertje bestelt. Dat blijkt uit onderzoek dat Kieskompas in opdracht van Local Focus heeft uitgevoerd.

Bijna de helft van de alcoholvrije bierdrinkers kiest voor dit alternatief omdat ze nog moeten rijden. Ruim een kwart van de ondervraagden wil minder alcohol drinken en kiest daarom voor een 0.0, en een vijfde kiest voor een alcoholvrije variant om nieuw biertje uit te proberen.

De eerste onderzoeksresultaten met betrekking tot de complottheorieën vindt u hier. Aankomende maand zullen in het dagblad Trouw en op deze pagina nieuwe artikelen gepubliceerd worden.

Sinds 1 juli geldt in Nederland het zogenaamde appverbod op de fiets. Dit betekent dat fietsers tijdens het rijden geen mobiel elektronisch apparaat meer mogen vasthouden. In het Kieskompas VIP-panel vroegen wij Nederlanders naar hun mening over het ingevoerde appverbod.

Op basis van 5095 gewogen respondenten blijkt meer dan 80% van de Nederlanders het er (helemaal) mee eens te zijn dat bellen op de fiets onveilig is. Appen op de fiets vindt zelfs meer dan 90% van de Nederlanders onveilig. Veel Nederlanders verwachten dan ook dat het verkeer veiliger zal worden door het appverbod en geven aan blij te zijn met deze nieuwe wet. In de onderstaande interactieve figuur kunt u precies zien hoe de stellingen beantwoord zijn.

Op 23 mei vonden de Europese Parlementsverkiezingen plaats. Nadat de verkiezingsuitslag officieel werd vastgesteld, is aan het Kieskompas VIP-panel een 'post-election' onderzoek uitgestuurd. Eén van de vragen luidde als volgt: 'Hoe bekwaam vindt u de onderstaande politici?' Er kon geantwoord worden op een schaal van 0 (Onbekwaam) tot en met 10 (Bekwaam).*Wegens het geringe aantal DENK-stemmers in dit onderzoek is deze partij en de politiek leider niet in de uitkomsten meegenomen.* 

Op basis van 3544 gewogen respondenten blijkt dat Mark Rutte door Nederlanders als meest bekwaam wordt gezien met een score van 7,15 op 10. Gert-Jan Segers eindigt op de tweede plek met een score van 6,72 op 10, ondanks dat ChristenUnie over een relatief klein aantal zetels beschikt. Ongeveer de helft van de mensen gaf aan (nog) niet te weten hoe bekwaam de nieuwe fractievoorzitter van het CDA (Pieter Heerma) is.

Thierry Baudet wordt als minst bekwame politicus gezien met een gemiddelde score van 4,46 op 10. Bij zijn eigen Europese achterban staat hij echter ruim bovenaan met een gemiddelde score van 8,19. Dit is niet voor elke partijleider het geval. Mensen die afgelopen Europese Parlementsverkiezingen voor D66 gestemd hebben, vinden Mark Rutte, Gert-Jan Segers, Lodewijk Asscher en Jesse Klaver bekwamer dan hun eigen nationale partijleider, Rob Jetten. 

Naast de hierboven genoemde zaken, vallen er nog meer dingen op! Door middel van de onderstaande interactieve figuur kunt u precies zien hoe de Europese achterban van een partij over de nationale partijleider denkt.

Hieronder kunt u ook nakijken hoe de Europese achterban van de verschillende partijen precies de verschillende partijleiders beoordelen. Zo valt bijvoorbeeld op hoe Mark Rutte van 10% van de Nederlanders zowel een 10/10 als een 0/10 krijgt, terwijl bijna één derde van de VVD-stemmers hem een 10 geeft. 

Benieuwd naar eerdere bevindingen uit het VIP-Panel en overig Kieskompas-onderzoek? Breng een bezoekje aan onze pagina aangaande recente publicaties en rapporten, en check de nieuwsberichten over Kieskompas!